Roma (2018): Một kiệt tác nhân văn đích thực

Không còn những hình ảnh kỹ xảo bắt mắt như Harry Potter and the Prisoner of Azkaban, Children of Men hay là Gravity, đạo diễn Alfonso Cuarón mang đến cho người xem hình ảnh về một Mexico những năm 70 qua những thước phim đen trắng như những bộ phim hoài cổ của nền điện ảnh thế giới những năm trước 1902.

Với Roma, vị đạo diễn đã đưa người xem đến với một Mexico những năm đầu thập niên 1970 đầy biến động (tại đây lúc này đang diễn ra The Mexican Dirty War, cuộc nội chiến giữa chính phủ Mexico với các nhóm du kích và học sinh sinh viên). Mặc dù phim được đặt trong bối cảnh nội chiến hỗn loạn nhưng bộ phim không quá xa đà vào hoàn cảnh lịch sử lúc đó mà tập trung chủ yếu vào những hình ảnh dung dị đời thường xung quanh nhân vật chính Cleo (một nữ giúp việc trong một gia đình trung lưu).

Thông qua hình ảnh cô hầu gái Cleo, một xã hội nghèo khổ, lạc hậu dần hiện ra.Phim được mở đầu bằng hình ảnh Cleo bắt đầu công việc dọn dẹp của mình từ quét sân, dọn phòng ngủ. Các góc máy quay được lia đi khắp ngôi nhà và theo bước chân của cô phần nào cũng giúp người xem thấy được công việc của nhân vật chính.

Cleo được tác giả xây dựng hình ảnh là một cô hầu gái lương thiện, hiền lành. Cleo biết rõ được địa vị của bản thân, cô an phận với cuộc sống đó thế nhưng chính sự an phận đó khiến cô trở nên nhu mì, nhút nhát hơn. Xuyên suốt bộ phim, khán giả chưa một lần thấy cô tức giận, thậm chí dù bị người bạn trai bỏ rơi, từ chối cái thai trong bụng, cô vẫn không một lần phản ứng quá tiêu cực ra bên ngoài. Cuộc đời nhỏ bé của nữ nhân vật cứ thế tiếp diễn nếu như trận động đất và bạo loạn không xảy ra. Những cửa sổ vỡ tan, cuộc biểu tình của sinh viên biến thành bạo loạn và những ngày tăm tối đầy bạo lực trong ký ức của Cuaron thời thơ bé hiện lên thông qua cô hầu gái Cleo.

Đạo diễn đã dẫn dắt chúng ta qua những mảnh ký ức ngược sáng, nơi có cả sự bình yên nao lòng trong cuộc sống của Mexico City những năm 70 thế kỷ trước và có cả những đau thương, mất mát đầy ám ảnh, day dứt

Xem Roma, có thứ gì đó âm thầm vỡ vụn với sự kiên nhẫn theo chân Cleo len lỏi vào trong những điều cô làm mỗi ngày trong vai trò cô hầu gái, vỡ vụn thành những day dứt, ám ảnh về quá khứ của Mexico – nơi có một người phụ nữ khóc lóc bên xác người đàn ông cô yêu thương, nơi có Cleo vội vàng, ngơ ngác và sợ hãi nắm tay bà mình băng qua đám đông biểu tình, nơi có những đứa bé vui đùa bên bờ biển trước những giờ khắc đen tối của lịch sử.

Song, tác phẩm cũng là ý chí vươn lên của những người lao động nghèo. Đó là khi Cleo quyết tâm giữ lấy đứa trẻ trong bụng khi mình chỉ là một cô hầu gái bị người yêu ruồng bỏ. Dù những biến động liên tục xảy đến, tương lai là một chuỗi ngày đen tối vô định và mơ hồ, ánh mắt cô vẫn ánh lên niềm hy vọng và sự ấm áp.

Tóm lại, bằng phong cách hiện thực của mình, vị đạo diễn người Mexico này đã sắp xếp kể những câu chuyện, truyền tải những thông điệp, lồng ghép những khung hình trong mảng màu đen trắng vô cùng chân thực và cuốn hút. Mỗi cảnh quay như một bức tranh nghệ thuật với đầy tính sắp đặt và ẩn ý. Mặc dù thiếu vắng phần màu sắc bắt mắt, nhưng Roma xoáy sâu vào cảm xúc của nhân vật với những nét đau đớn, dằn vặt và nuối tiếc.

Bộ phim cũng xuất sắc mang về cho đạo diễn nhiều giải thưởng to nhỏ khác nhau, đặc biệt là ba giải Oscar cao quý.

Tác giả: Van An