Bộ tranh đầu tiên về các loài Yêu-Ma-Quỷ-Quái trong dân gian Việt Nam

Nhắc đến yêu ma hay quỷ quái thì trong lòng mỗi người chúng ta đều dấy lên một nỗi ám ảnh và lo sợ. Những câu chuyện truyền miệng, truyện cổ tích hay truyền thuyết về các loài ma, loài quỷ đã và đang lưu truyền trong dân gian từ rất lâu nhưng chưa một ai có thể khẳng định đó là sự thật. Họ chỉ biết các điển tích điển cố ấy đã tồn tại rất lâu đời và nó có sức ảnh hưởng mạnh mẽ lên đời sống của nhân dân các vùng miền khác nhau. Điển hình như vào ngày 16, 17, 18 tháng 8 âm lịch hàng năm, ngư dân vùng biển Vũng Tàu sẽ tổ chức Lễ hội Nghinh Ông đình Thắng Tam (tạm hiểu là lễ cúng cá Ông) cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, nhà cửa ấm no,… hay như ở các làng, xã đều có những ngôi đền, am, miếu khác nhau để thờ những vị “thần”, “yêu ma quỷ quái” hướng thiện hay giúp người,… Tất cả chi tiết này đã tạo nên một nền văn hóa nghìn năm đất Việt.

Gần đây, một nhóm tác giả đã cùng nhau góp sức tạo ra một bộ sưu tập về các loài yêu ma quỷ quái từng xuất hiện trong đời sống của nhân dân trên khắp các miền Tổ quốc Việt Nam. Mở đầu phần giới thiệu ablum, Vinh- tác giả tổng hợp bộ sưu tập đã viết như sau:

“Hơn 2000 năm, bộ tranh đầu tiên về các loài YÊU . MA . QUỶ . QUÁI trong các truyền thuyết dân gian người Việt đã xuất hiện. Vinh chọn ở mỗi tỉnh thành một loài để phát triển lên thành hình ảnh. Có những nơi không có loài phù hợp, Vinh chọn loài được chạm khắc trên kiến trúc cổ nhất của tỉnh thành đó để dựng hình. Bộ tranh gồm có 3 album. Album Tranh. Album Tích. Và Album Tổng hợp. Đây là Album Tranh.“

Dưới đây là một số hình ảnh được trích ra từ bộ sưu tập trên:

Cá Bông – Quái – Sài Gòn

Tác giả: Nghệ sĩ Phan Vu Linh
Tư liệu gốc:

“Tác giả Huỳnh Minh khi viết về ngôi Miếu này có nhắc lại một chuyện truyền khẩu:

Tương truyền cách nay mười mấy năm[3], trên sông Bến Cát trước ngôi miếu thường có cặp cá bông to lớn nổi lờ đờ trên mặt nước, mọi người trông thấy cho đó là cặp cá thần của bà cậu, đồng bào quanh vùng không ai dám đá động gì cả, mỗi lần nổi lên như vậy thì trong làng có chuyện lục đục không an, hoặc ra điều cho người chết đuối dưới sông.

Huỳnh Minh, Gia Định xưa trang 86, Nhà xuất bản Văn hóa thông tin (2006)”

Sấu Năm Chèo – Quái – An Giang

Tác giả: Nghệ sĩ Nguyễn Bảo Tín
Tư liệu gốc:

Các cụ lão nhắc lại, thời xa xưa, ông Đình Tây theo thầy là Đức Phật thầy Tây An đi khẩn hoang ở miệt Thất Sơn. Vì có ơn cứu người nên ông Đình Tây được tặng một con sấu nhỏ dị hình mũi đỏ, có 5 chân. Ông Đình Tây lén thầy nuôi sấu, nó lớn rất nhanh và một đêm mưa to gió lớn sấu bứt xích thoát ra sông. Hay tin sấu dữ hoành hành bắt gia súc, rượt đuổi dân lành, đức thầy phiền muộn cho ông Đình Tây các bảo pháp gồm một cây mun cổ phụng, một lưỡi câu và hai cây lao đi diệt trừ nghiệt súc. Sấu rất khôn, đang phá phách nghe tiếng ông Đình Tây lặn trốn mất, túng thế ông Đình Tây bèn nói giữa thinh không: “Bớ nghiệt súc, nếu chưa tới số thì từ nay yên lặng, đừng nổi lên gây hại xóm làng, còn như mạng căn đã hết thì hãy sớm chịu oai trời…”. Từ đó sấu nằm im dưới đáy sông.

Cá – Yêu – Bà Rịa – Vũng Tàu

Tác giả: Nghệ sĩ Nguyễn Pháp
Tư liệu gốc:

Vào thời xa xưa, có một chàng trai làng chài siêng năng, tốt bụng. Một hôm kéo lưới, anh bắt được một con cá vàng xinh xắn. Thấy cá đẹp, người con trai bàn mang lên núi, khoét đá thành một vũng nước rồi cho cá vào nuôi.

Có một lần, đi biển trở về anh ra thăm cá, thì thật lạ thai không thấy cá đâu. Chung quanh là cả một rừng cây hoa trái xum xuê. Bỗng từ trong núi, một nàng thiếu nữ xinh đẹp bước ra xưng mình là công chúa Thuỷ Tề, trong viu chơi chẳng mai bị sa lưới. Hai người đem lòng cảm mến và kết thành phu phụ.

Cuộc sống đang đầm ấm yên vui thì một ngày mùa thu, trời trong mây nhẹ, hai vợ chồng đang ngồi ăn cơm thì thấy có người đi ở ngoài vào tay cầm hộp ngọc sáng chói. Người vợ hoảng hốt chưa kịp đứng dậy thì người khách đã đưa hộp ngọc ra, sấm chớp nổi lên và lập tức người vợ bị thu vào trong hộp ngọc. Người chồng đau đớn van xin cho vợ được tha, nhưng không được. Trong hộp người vợ đã biến thành con cá vàng hai mắt đẩm lệ nhìn ra. Long Vương cảm thương tình cảm của chàng trai bèn cho họ cứ 5 năm thì được gặp một lần trên đỉnh núi này. Từ đó, dân làng gọi tên là núi Tao Phùng.

Xương – Yêu – Bắc Giang

Tác giả: Nghệ sĩ Tú Na
Tư liệu gốc: Chuyện yêu quái ở Xương Giang / Truyền kỳ Mạn lục / Nguyễn Dữ
Xem thêm tại: https://www.maxreading.com/sach-hay/truyen-ky-man-luc/chuong-13-chuyen-yeu-quai-o-xuong-giang-22228.html

Giao Long – Yêu – Bắc Kạn

Tác giả: Nghệ sĩ Nghĩa Lê
Tư liệu gốc: Sự tích hồ Ba Bể
Xem thêm tại: https://www.sachhayonline.com/tua-sach/kho-tang-truyen-co-tich-viet-nam/su-tich-ho-ba-be/1596

Neak Ananta – Quái – Bạc Liệu

Tác giả: Nghệ sĩ Nguyễn Minh Hải

Rắn Hàm Luông – Quái – Bến Tre

Tác giả: Nghệ sĩ Trần Gia Khang
Tư liệu gốc:

Vào những năm đầu thế kỷ XVIII, bốn tộc họ Nguyễn, Phan, Trịnh và Võ được coi là những người có công khai phá vùng đất này. Hồi ấy, ông bà mình đàng ngoài bị chiến tranh liên miên, mất mùa, đói kém nên dong thuyền vào Nam để mưu sinh.

Trong lúc vượt con sông Hàm Luông để đến với vùng đất trù phú nhưng còn hoang sơ của xứ sở Cù Lao Minh (bao gồm huyện Mỏ Cày, Thạnh Phú và Chợ Lách của tỉnh Bến Tre ngày nay) họ gặp phải sóng gió to gió lớn, thuyền bè chao đảo. Bất ngờ một con rắn lớn xuất hiện nâng thuyền qua sông cập bến an toàn. Cảm ơn rắn cứu mạng nên sau này khi lập đình xong người dân liền thỉnh ông rắn về thờ

Xem thêm tại: https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/dinh-ran-ben-tre-huyen-thoai-va-su-that-107676.html

Hẩu – Quái – Bình Dương

Tác giả: Nghệ sĩ Dat Phan
Tư liệu gốc: https://bansacviet.tuoitre.vn/tin/2017/10/20/thi-viet/mot-dieu-mua-dan-gian-vung-binh-duong-gio-da-tro-thanh-pho-bien/676.html

Voi Đá – Quái – Bình Phước

Tác giả: Nghệ sĩ Đốm Đốm
Tư liệu gốc:

Ngày xửa, ngày xưa, vào một ngày đẹp trời các vị tiên đã cưỡi voi xuống trần gian tại khu vực Thác Đăk Lung để ngắm cảnh và tắm thác. Đến chiều trên đường về đến khu vực (Bãi đá voi bây giờ), người con của một vị tiên bị ốm và qua đời. Cả đoàn vô cùng buồn bã, đáp xuống bãi đất trống để chuẩn bị an tang cho đứa con xấu số, thì bỗng dưng sấm, sét đùng đùng, trời tối sầm lại, thời tiết trở nên vô cùng lạnh giá, khiến cho các vị tiên, người hầu và các chú voi đều bị hóa đá.

Xem thêm tại: http://vuonquocgiabugiamap.vn/vi/news/Diem/TRUYEN-THUYET-VE-BAI-DA-VOI-136/

Bò Nan Di – Quái – Bình Thuận

Tác giả: Nghệ sĩ Hồ Quang Thái

Cọp Bình Thủy – Quái – Cần Thơ

Tác giả: Nghệ sĩ Le Thu
Tư liệu gốc:

Ngày xưa, ở vùng này có một con cọp tu lâu năm, tánh linh như người. Ở vàm ngã tư có một phụ nữ tên Bé sống một mình. Chồng đăng lính triều Nguyễn đi trấn giữ vùng biên cương Cao Miên. Trước khi chia tay vợ, người lính đốt hương đứng trước một gốc đại thụ khấn xin Thành Hoàng, thổ địa bảo trợ người vợ trẻ để ông ta yên tâm làm nhiệm vụ với đất nước. Một con cọp đã tu lâu năm, tính hiền, nấp sau gốc đại thụ nghe lời khấn.

Một đêm nọ, con cọp nghe tiếng bà vợ rên rỉ đau bụng chuyển dạ đẻ đã chạy thẳng đến nhà một bà mụ. Bà mụ đang ngủ mơ màng, mở mắt ra trông thấy con cọp sợ quá ngất xỉu. Cọp tha bà mụ đến tận cửa nhà bà Bé. Khi tỉnh dậy, bà mụ quáng quàng chạy vào nhà bà Bé và phát hiện bà Bé cần cứu giúp. Bà mụ đã giúp bà Bé vượt cạn thành công trong cơn thập tử nhất sinh.

Sáng sớm hôm sau, khi mở cửa ra, bà mụ đã trông thấy một con heo rừng nằm chết trong sân. Trên thân heo đầy vết móng cọp. Sực nhớ diễn biến đêm qua, bà mụ biết, con cọp đã bắt heo trả lễ. Cho rằng đó là hổ thần bảo vệ dân làng, bà mụ và bà Bé cùng dựng một ngôi miếu để thờ Thần Hổ. Ngoài ra, cư dân địa phương còn truyền tụng rất nhiều giai thoại khác liên quan đến việc Thần Hổ cứu người khi gặp hoạn nạn. Khi hổ chết, dân làng tiếc thương lấy thi thể làm tượng cốt đặt trong miếu thờ

Xem thêm: https://baocantho.com.vn/tin-nguong-tho-cop-o-dinh-binh-thuy-a21094.html

Long Mã – Quái – Cao Bằng

Tác giả: Nghệ sĩ Tuấn Việt
Tư liệu gốc:

Tục truyền rằng một hôm Trí Cao đang chăn ngựa trên núi, bỗng thấy một vầng mây đen chở một con rồng đến phủ lên một con ngựa cái trong bầy ngựa đang ăn cỏ. Đến khi ngựa con do rồng phủ sinh ra, Trí Cao bắt cỡi, thấy nó sức lực phi thường, vượt núi như bay.

Xem thêm tại: http://quehuongonline.vn/truyen-co-tich/nung-tri-cao-co-tich-thai-5563.htm

Cáo Núi – Yêu – Đà Nẵng

Tác giả: Nghệ sĩ Tran My
Tư liệu gốc:

Theo lời kể của người dân trong vùng : Hồ Ly Cửu Vĩ tiên nương (Cáo 9 đuôi tu luyện thành tiên nữ) và Phấn Nhĩ Quỷ Vương tiên nương (Chim xù lông, tu luyện thành vương ,trấn giữ cõi quỷ) là hai chị em và là đấng bảo trợ cho dân làng. Xưa làng Xuân Thiều là một vùng đất hoang vu đầy chướng khí, rừng cây rậm rạp , có nhiều thú dữ. Những người đầu tiên đến khai khẩn vùng đất này gặp lắm hiểm nguy, hằng ngày phải chống chọi với thú dữ, bệnh tật hoành hành khiến nhiều người ốm đau ,chết chóc. Dân làng khấn nguyện thần linh phù hộ để họ vượt qua những khó khăn đang bao quanh họ. Vào một đêm nọ dân làng thấy một con cáo 9 đuôi từ trong hang chui ra và một con chim lông xù từ trên núi bay về và biến thành hai người phụ nữ xinh đẹp. Hai bà trừ khử thú dữ và chữa bệnh cho dân trong làng. Sau đó không ai thấy hai bà nữa, kể từ đó trong làng được bình yên. Dân làng tin là tiên nương trên trời xuống giúp nên lập miếu thờ.

Xem thêm tại: http://www.ninh-hoa.com/NguyenVanNghe-SuTichPhanNhiQuyVuongThanNu.htm

Quái Đầu To – Quái – Đắk Nông

Tác giả: Nghệ sĩ Thiên Tử Phạm
Tư liệu gốc:

Thuở xa xưa có nàng con gái tên HaeMi, ngày ngày cùng người yêu lên rừng đốn cây làm rẫy bên nhau. Một hôm, trong lúc hai người ngồi nghỉ chân bên một tảng đá, bỗng có một con quái vật đầu to như quả núi, mắt lớn tựa nồi đồng, răng nhọn, râu dài, toàn thân có vảy lấp lánh như bạc, xuất hiện trên bầu trời rồi bắt đầu sà xuống đầu đôi tình nhân đang ngồi. Con quái vật cắm sâu cái vòi xuống mặt đất, tạo thành cột nước khổng lồ phun lên, nó xòe đôi cánh bay lượn mấy vòng phun nước tạo thành một cơn mưa lũ dữ dội rồi biến mất. Cô gái trong phút giây khiếp đảm bỗng tan biến vào lớp mây mù, còn chàng trai biến thành một gốc cây lớn, cắm sâu vào ghềnh đá nằm bên dòng suối có tiếng nước buồn như tiếng khóc.

Xem thêm tại: http://taichinhcujut.daknong.gov.vn/news/Tin-tuc/Truyen-thuyet-thac-Dray-Sap-Dak-Nong-265.html

Vịt – Quái – Điện Biên

Tác giả: Nghệ sĩ Vườn Illustration
Tư liệu gốc: Truyền thuyết Vịt ăn mặt trăng, mặt trời

Ngỗng – Quái – Đồng Nai

Tác giả: Nghệ sĩ Bạn Tên Thông
Tư liệu gốc: Cặp ngỗng sóng ở sông Vàm Mang / Nam Kỳ cố sự

Ma Mẹ Ma Con – Ma – Đồng Tháp

Tác giả: Nghệ sĩ Ruan Ming
Tư liệu gốc:

Tại làng Tân-thuận Đông (Sa-đéc) có một nông phu sống trong một gian nhà lá trơ trọi giữa đồng. Vùng này nổi tiếng nhiều ma. Đối với làng xóm, anh tự nhận là đã có vợ con. Nhưng chẳng bao giờ người ta thấy mặt, chỉ thỉnh thoảng nghe tiếng anh bảo vợ nấu nước, làm thức ăn, hoặc la rầy đứa con nghịch ngợm. Hay khi có người nào định ngồi vào võng thì anh cản lại, nói có con mình nằm trong đó. Dân làng để tâm rình mò quả thấy trong nhà anh có bóng một người đàn bà và một đứa bé chừng bốn tuổi, nhưng khi vào nhà lại chẳng thấy gì.

Một hôm bỗng có tiếng sét nổ, nhà anh bốc cháy, người ta thấy anh khóc sướt mướt kể chuyện cho xóm giềng hay: vợ anh là một cô gái chết oan không chịu đi đầu thai, lại vốn có duyên nợ với mình nên lấy nhau, sinh được một con. Tiếng sét vừa qua đã giết mất cả vợ lẫn con. Sau đó người ta thấy anh bỏ nhà bỏ cửa đi biệt.

Xem thêm tại: https://www.sachhayonline.com/tua-sach/kho-tang-truyen-co-tich-viet-nam/nguoi-cuoi-ma/1865

Rắn Núi – Yêu – Hà Giang

Tác giả: Nghệ sĩ Nguyễn Duy Hưng
Tư liệu gốc:

Người bản địa nói rằng, thác Táng Tinh có từ rất xa xưa, khi con người có thể nói chuyện được với muôn thú và sống chan hòa với nhau giữa núi rừng mênh mông này. Khi đó, người già, người trẻ trong làng đều biết câu chuyện về nàng con gái xinh đẹp của làng và con trai Thần Núi. Nàng vì phát hiện được bí mật của Thần Nước nên phải chịu tội nếu không thì nước sẽ cuốn trôi cả buôn làng, muôn thú. Chỉ có một cách là nàng phải làm vợ con trai Thần Núi thì mới “xóa” được tội. Nhưng nàng là người còn chàng là rắn. Người không thể lấy rắn. Và nàng đành để lại mẹ già nhờ dân làng chăm sóc rồi lên rừng trầm mình xuống hồ chịu tội với thần linh. Nàng chìm dần, chìm dần trong làn nước trong xanh. Mái tóc nàng bồng bềnh trong nước rồi vươn lên bờ đá, rớt xuống bên dưới tạo thành dòng thác ngày đêm tuôn trào, đưa nước về bản làng cho người dân sinh hoạt, tưới tiêu. Chim muông hay chuyện vội vàng bay đi báo cho chàng hay. Khi chàng đến nơi thì nàng đã chìm sâu trong nước. Chàng đau khổ quay về rồi ngất lịm trên đường…

Xem thêm tại: http://phutho.gov.vn/du-khach/Pages/tintuc/tinchitiet.aspx?tintucid=173758

Ngọc Tỳ Bà – Kim Chung – Yêu – Hà Nội

Tác giả: Nghệ sĩ Duong Nguyen
Tư liệu gốc: http://truyenhay.vn/bai-ky-mot-giac-mong.html

Mẹ Ranh Càn Sát – Ma – Hà Nội

Tác giả: Nghệ sĩ Chu Quỳnh
Tư liệu gốc: Mẹ ranh càn sát / Tang thương ngẫu lục / Phạm Đình Hổ, Nguyễn Án
Xem thêm tại: https://hoatienquan.wordpress.com/2016/03/15/乾剎鬼母/

Phượng Hoàng – Quái – Hà Tĩnh

Tác giả: Nghệ sĩ Tống Tất Tuệ

Thần Trùng – Quái – Hải Dương

Tác giả: Nghệ sĩ Nguyen Hoang Son
Tư liệu gốc: Vũ Trung Tùy Bút

Cá Kình – Quái – Hải Phòng

Tác giả: Nghệ sĩ Dương Giáp

Ngư Nương – Yêu – Hòa Bình

Tác giả: Nghệ sĩ Nguyen Khanh Linh
Tư liêu gốc: Yêu quái ở Mai Châu

Mèo – Quái – Hội An

Cá Đá – Quái – Hưng Yên

Tác giả: Nghệ sĩ Phan Ha
Tư liệu gốc: Cá đá cõng hồn
Xem thêm tại: https://vtc.vn/ca-da-cong-hon-o-hung-yen-va-chuyen-that-ve-hon-truong-ba-da-hang-thit-d423123.html

Chim Rừng – Yêu – Khánh Hòa

Tác giả: Nghệ sĩ Tiến Dũng
Tư liệu gốc: Phấn Nhĩ Quỷ Vương
Xem thêm tại: https://khoahocnet.com/2015/06/18/nguyen-van-nghe-than-tich-phan-nhi-quy-vuong-than-nu-va-mieu-cay-me/

Chó Lông Xoáy – Quái – Kiên Giang

Tác giả: Nghệ sĩ Nhỏ Jung
Tư liệu gốc:

Ngày xưa, các cụ truyền thường kể cho con cháu nghe về một truyền thuyết rất ly kỳ về gia phả của chó xoáy. Đó là vào một ngày nọ, bỗng nhiên từ trên trời, một con rồng lạc vào vùng biển gần đảo Phú Quốc.

Nó ở đây mấy ngày và gặp tiểu kỳ lân vốn sống trên đảo. Như duyên trời, hai con vật trong truyền thuyết này đã ở cùng nhau một thời gian dài. Sau này, khi rồng bay về thiên đình, kỳ lân ở lại có mang rồi sinh ra giống chó rừng. Đây được coi là tổ tiên của loài chó xoáy Phú Quốc.

Xem thêm tại: https://www.nguoiduatin.vn/chuyen-ky-bi-ve-loai-khuyen-vuong-o-phu-quoc-ky-1-nhung-tranh-cai-xuyen-the-ky-ve-gia-pha-cua-loai-soi-lua-mien-tay-a75261.html

Thằn Lằn – Heo – Nai – Cá – Thần Thú – Kon Tum

Tác giả: Nghệ sĩ: Nguyễn Quốc Hoàng
Tư liệu gốc: Truyền thuyết 7 hồ
Xem thêm tại: https://thanhnien.vn/van-hoa/nhung-mien-dat-huyen-su-truyen-thuyet-7-ho-o-mang-den-451792.html

Rùa Đen – Quái – Lai Châu

Tác giả: Nghệ sĩ Tùng Sơn Lê
Tư liệu gốc: Truyền thuyết Ô Quy Hồ

Tên gọi “thác Tình Yêu” bắt nguồn từ câu chuyện truyền thuyết về tình yêu giữa chàng tiều phu Ô Quy Hồ – người con trai cả của thần núi Ai Lao và nàng tiên thứ bảy. Thác đổ xuống tạo thành những dải bạc lấp lánh, mềm mại tạo thành bồn tắm thiên nhiên kì diệu mà trong truyền thuyết là nơi nàng tiên đã nô đùa, tắm táp trước khi mặt trời lặn và quay về trời. Chàng trai Ô Quy Hồ tuy là con trai của thần núi nhưng lại say mê cảnh sắc thiên nhiên và có tài thổi sáo trúc, không chịu nối nghiệp cha nên bị cha hóa phép làm người thường. Nàng tiên vì mải mê nghe tiếng sáo của chàng Hồ mà quên đường về. Hằng ngày, nàng tiên thứ bảy lại trốn cha mẹ xuống trần để trò chuyện, tâm sự và nghe chàng Hồ thổi sáo. Tình yêu giữa hai người chớm nở nhưng lại không được Ngọc Hoàng chấp thuận. Nàng tiên bị cấm không được xuống trần nữa còn chàng Hồ bị hóa phép biến thành con rùa đen ngàn năm câm nín trên đỉnh đèo gần thác Tình Yêu.

Xem thêm tại: http://emdep.vn/di/cau-chuyen-tinh-nghin-nam-o-sapa-20150103123415775.htm

Tê Giác – Quái – Lâm Đồng

Tác giả: Nghệ sĩ Trần Đăng Khoa
Tư liệu gốc: Truyền thuyết Thác Pongour và 4 con tê giác hóa đá
Xem thêm tại: http://www.lamdong.gov.vn/vi-VN/dukhach/danh-lam-thang-canh/Pages/thac-pongour.aspx

Quận Cú – Quái – Nam Định

Tác giả: Nghệ sĩ Anh Tu Phan
Tư liệu gốc: Chuyện Cường Bạo Đại Vương (được thờ ở Nam Định)

Quận Cú lên trần đúng vào lúc Cường Bạo còn đang đi đánh cá vắng. Đứng trên nóc lều của Cường Bạo, Quận Cú kêu lên ba tiếng. Ngay lúc đó vợ Cường Bạo nằm trong lều thiếp đi và tắt thở. Chừng Cường Bạo về thấy thế, vội vã đi cầu cứu Táo Quân, Táo Quân bảo:

– Anh khéo tay, hãy làm cho tôi một cái lồng chim cho thật đẹp. Tôi sẽ có cách cứu vợ anh.

Cường Bạo đan lồng không mấy chốc đã xong. Táo Quân xách lồng đi một mạch xuống cõi âm tìm đến nhà Quận Cú. Thấy cái lồng Quận Cú vui vẻ:

– Kính chào ngài Táo Quân. Ngài đi đâu mà xách cái lồng xinh thế kia. Ngài có thể vui lòng cho tôi xin được không?

Táo Quân đáp:

– Thật chẳng đáng là bao, ta sẵn sàng biếu ngươi. Nhưng trước hết ngươi hãy vào lồng xem có vừa mắt không đã. Quận Cú không nghi ngờ gì cả, chui ngay vào lồng. Lập tức Táo Quân đóng sập cửa lại, bảo:

– Ngươi bây giờ là tù của ta. Ta chỉ cho mở cửa là ngươi đi đứt.

– Cắn cỏ lạy ngài Táo Quân. Xin ngài sinh phúc tha cho tôi.

– Được thôi. Miễn là ngươi cho ta biết cách ngươi làm cho người ta chết như thế nào. Cứ nói thật đi, ta hứa sẽ thả.

– Tôi có hai cái lưỡi: một lưỡi âm và một lưỡi dương. Hễ bao giờ tôi kêu bằng lưỡi âm thì có người phải chết, kêu bằng lưỡi dương thì người sống lại.

– Ngươi hãy thè lưỡi âm ra cho ta xem.

Quận Cú vừa há miệng thè lưỡi âm thì Táo Quân bèn rút dao xẻo đứt ngay. Đoạn Táo Quân xách lồng đi gấp lên nhà Cường Bạo, bắt Quận Cú phải kêu lên ba tiếng. Tiếng kêu vừa dứt thì người vợ Cường Bạo tự nhiên sống lại. Táo Quân mở lồng cho Quận Cú về.

Xem thêm tại: https://www.sachhayonline.com/tua-sach/kho-tang-truyen-co-tich-viet-nam/cuong-bao-dai-vuong/1848

Khỉ – Yêu – Nghệ An

Tác giả: Nghệ sĩ Chung Hoàng Giang

Quạ – Yêu – Ninh Bình

Tác giả: Nghệ sĩ Loantrang Goong

Garuda – Thần Thú – Ninh Thuận

Tác giả: Nghệ sĩ Thỏ Điên

Beo – Quái – Phú Yên

Tác giả: Nghệ sĩ Reiko Miori
Tư liệu gốc:

Ngày xa xưa, mảnh đất từ An Khê đến Vân Canh đổ về phía La Hiên, Đa Lộc là nơi có nhiều âm binh quấy phá dân lành, phá hoại hoa màu, nhưng tệ hơn cả là có con beo thần mình dài 8 thước, hai chân sau có thể đứng thẳng và đi như con người. Con beo thần này thường lén hút hết nước từ các sông suối đưa lên tận Man Khê (An Khê?) khiến cho người dân trong vùng không có nước tưới hoa màu, gây hạn hán và đói kém triền miên cho nhân dân cả một vùng rộng lớn.

Những ngày cầu đảo cúng tế đất trời kéo dài với tiếng than khóc của những người dân cùng khổ khiến thiên đình động lòng, bèn sai thần làm mưa đưa con rắn xanh-Cù Mãng (có nhiệm vụ coi sóc giếng nước thiên đình) xuống trần gian, nằm phủ phục trên đỉnh Cù Mông để bắt con beo thần và làm mưa cho vùng đất này. Beo thần bị con Cù Mãng bắt đưa về trời sau cuộc chiến kéo dài ròng rã mấy năm trời. Vì vậy, hàng năm cứ vào tháng 9, tháng 10 âm lịch là cả vùng đất Cù Mông mưa gió, sấm chớp nổi lên đùng đùng mà người dân gọi là cuộc huyết chiến giữa thần Cù Mãng và Beo thần ngày trước.